Το Πάσκαν να φατσιήσουν...
Οι προετοιμασίες για το Πάσχα στην Κύπρο ξεκινούν απο την αρχή της Μ.Εβδομάδας, ακόμα κι από το « Σάββατο του Λαζάρου». Ακολουθεί
στον ίδιο ρυθμό ολόκληρη η ιστορία της ανάστασης του Λαζάρου που
μοιάζει προπομπός της Ανάστασης του Χριστού. Σάν αμοιβή προσφέρονταν στα
παιδιά αυγά,κάτι που αφθονούσε στα σπίτια ,αφού η νηστεία των ημερών
δεν ευνοούσε την κατανάλωσή τους. Ήταν όμως και πολύ χρήσιμα γιατί άλλα
θα τα «κοκκινήσουν» θα τα βάψουν δηλαδή οι νοικοκυρές κόκκινα για το
πατροπαράδοτο τσούγκρισμα και άλλα θα γίνουν «φουκός» -γέμισμα δηλαδή-
για τις φλαούνες.
Ένα τραγούδι για τον Λάζαρο, τα κόκκινα αυγά και το έθιμο του τσουγκρίσματος των αυγών μετά την Ανάσταση είναι και το ακόλουθο:
Ο Λάζαρος ο Δήμητρος
Ο κότσιηνο πεθύμητος
Ακούσαν τον οι όρνιθες
ΤζΆ εκάτσαν να γεννήσουν
ΤΆαυκά να κοτσιηνήσουν,
Το Πάσκαν να φατσιήσουν...
Στα χωριά της Κερύνειας
τα μεγαλύτερα παιδιά πήγαιναν μια δυό μέρες πρίν απο το Σάββατο του
Λαζάρου στην θάλασσα και έβγαζαν «πογιά». Η πογιά είναι ένα είδος βρύων
που φυτρώνουν στούς βράχους που σκεπάζονται απο την θάλασσα.Τα βρύα αυτά
έχουν την ιδιότητα να βγάζουν χυμό τέτοιο που να βάφουν τα αυγά σε
χρώμα κόκκινο βαθύ.Εκεί λοιπόν που πήγαιναν να πούν το τραγούδι του
Λαζάρου έπαιρναν μαζί τους απ'αυτή την πογιά κι έδιναν στη νοικοκυρά
λίγη, για το βάψιμο των Λαμπριάτικων αυγών.Εκείνη τους έδινε αυγά ή
χρήματα. Σε άλλα χωριά μαζεύουν Λιζάρι ένα φυτό δηλαδή που η ρίζα
του περιέχει βαθυκόκκινη χρωστική ουσία για το βάψιμο των αυγών.Αφού η
ρίζα « κουπανιστεί» καλά μπαίνει στην κατσαρόλα με ζεστό νερό και
βράζει,δημιουργώντας έτσι το κατάλληλο χρώμα για το βάψιμο.
Την
Κυριακή των Βαϊων ή της Ελιάς συνηθίζεται να παίρνει ο κόσμος κλαδάκια
ελιάς σε μικρά μικρά δέματα στην εκκλησία.Εκεί παραμένουν μέχρι την
ημέρα της Αναλήψεως. Αγιάζονται έτσι τα κλαδιά της ελιάς και τα φύλλα
χρησιμοποιούνται για το κάπνισμαν,έθιμο που ακόμα παραμένει σε πολλά
σπίτια μέχρι σήμερα.
Σε χωριά της Μαραθάσας (
Αγιος Δημήτριος ) έφτιαχναν το εφταλοϊτικον φαϊν,δηλαδή φαγητό απο εφτά
νηστίσιμα είδη,μαζί και το λάδι που κατα τις υπόλοιπες μέρες της Αγίας
Εβδομάδας, απαγορεύεται. Το έθιμο αυτό θυμίζει τα πολυσπόρια των
αρχαίων.
Το βράδυ της Μεγάλης Πέμπτης που τελείται η Σταύρωση
του Χριστού,λέγονται στις εκκλησίες τα 12 Ευαγγέλια.Κάτω απο το αναλόγιο
στο οποίο τοποθετείται το Ευαγγέλιο βάζουν μπουκάλες με νερό οι πιστοί,
για να αγιαστεί.Το αγιασμένο αυτό νερό το πίνουν για το φθόνο, όταν
έχουν πονοκέφαλο και για άλλες αρρώστιες.Το χρησιμοποιούν επίσης για να
κάνουν προζύμι για το ζύμωμα των Πασχαλινών ψωμιών. Στο χωριό Ξυλιάτο
τοποθετούνται σε καλάθια δύο μπουκάλες, μια με κρασί και μια με νερό
και τα βάζουν κάτω απο τα 12 Ευαγγέλια.Το κρασί πίνεται κατανήστικα όταν
κάποιος είναι άρρωστος και με το αγιασμένο νερό πλάθεται προζύμι που με
αυτό ζυμώννουν τις φλαούνες.
Τη Μεγάλη Παρασκευή πάνε να
παρακολουθήσουν τα εγκώμια της Παναγίας και να μήν της ανάψουν το κεράκι
τους.Το στόλισμα του Επιταφίου με λουλούδια και γενικά η όλη τελετή
θυμίζει την αρχαία γιορτή των Κυπρίων τα Αδώνια, στην οποία απαντώνται
και άλλα στοιχεία της χριστιανικής θρησκείας, όπως λ.χ. η Ανάσταση του
Λαζάρου.
Το μεσημέρι της Μ. Παρασκευής ο Επιτάφιος είναι κιόλας
στολισμένος απο άνθη.Τα λουλούδια του Επιταφίου που τα μοιράζει ο παπάς
στους πιστούς όταν τον προσκυνούν, φυλάγονται για θυμίαμα για τους
αρρώστους. Στον Καραβά και στην Επταγώνια της Λεμεσού τα λουλούδια του Επιταφίου δίδονταν στον μεταξοσκώληκα για να ευλογηθεί και να κάμει πλούσιο μετάξι.
Οι
κάτοικοι των ορεινών χωριών συνηθίζουν να παίρνουν στον επιτάφιο τα
γνωστά αγριολούλουδα που μοιάζουν πολύ με τη λεβάντα , τις μυροφόρες.Και
τις θεωρούν απαραίτητες για το στόλισμα του Επιταφίου, ίσως πρός
ανάμνηση των Μυροφόρων, αλλά και για το γλυκύ, λεπτό άρωμα τους. Πολύ
βασικό αρωματικό φυτό της Κύπρου στο στόλισμα του Επιταφίου ήταν η
μυρσίνη ,η μερσινιά όπως τη λέει ο λαός αποτελούσε τη βάση , τον κορμό
του στολισμού,πάνω στον οποίο στήριζαν τα υπόλοιπα λουλούδια.
Το
βράδυ οι εκκλησίες πλημμυρίζουν απο κόσμο.Οι εικόνες είναι σκεπασμένες
με μαύρο ύφασμα πενθώντας για το θείο δράμα.Σε μερικές εκκλησίες
γυναίκες ξενυκτούν κοντά στόν Επιτάφιο,ξενυκτούν δηλαδή τον νεκρό Ιησού.
Συνήθως κάποιος είναι και ο γιορτάρης της Μ.Παρασκευής και αυτός έχει
το δικαίωμα να ραντίζει τούς πιστούς με την μερρέχα ροδόσταγμα ή
ανθόνερο πράγμα που κάνουν προηγουμένως τέσσερις κοπέλες, οι Μυροφόρες ,
στον στολισμένο επιτάφιο.
Μετά το τέλος της λειτουργίας κάποιος
απο το εκκλησίασμα στέκει είτε μέσα στην εκκλησία είτε στο προαύλιο και
τραγουδά τον Θρήνο της Παναγίας που αναφέραμε πιο πάνω.
Tο Μ.
Σάββατο αρχίζουν από νωρίς οι προετοιμασίες για την Ανάσταση.Πρώτο
μέλημα το μάζεμα των ξύλωνγια το άναμμα της φωτιάς, «της Λαμπρατζιάς»
στην αυλή της εκκλησίας.Κι εδώ συναγωνισμός για το ποιός θα φέρει το πιο
μεγάλο ξύλο «τον κούζαλο» γιατί η μεγάλη φωτιά πρέπει να διαρκέσει
μέχρι πρωϊας.Ήταν ο μόνος τρόπος για να ζεστένονται οι πιστοί αγού η
λειτουργία γίνεται τα μεσάνυκτα, όταν το κρύο βρίσκεται στο
κατακόρυφο.Αυτό όμως έγινε έθιμο αγαπητό γιατί γύρω απο τη φωτιά , τη
Λαμπρατζιά, ζεστένεται όχι μόνο το σώμα αλλά κι η καρδιά. Γνωστοί
και φίλοι, μέσα στο πνεύμα της αγάπης,θα κάνουν αστεία,θα πούν λόγια
ζεστά, θα ανταλλάξουν ευχές.Εδώ, τούτη την ώρα,δέν χωράνε μίση, δέν
χωράνε αντιπαλότητες κι αντιζηλίες.
Γύρω στα μεσάνυχτα θα
κτυπήσουν οι καμπάνες χαρμόσυνα. Δεν υπάρχει ήχος πιό γλυκός απΆαυτό το
χαρμόσυνο μύνημα, αυτό το κάλεσμα για τη γιορτή της αγάπης και της
αναγέννησης. Στην εκκλησία πρέπει να βρίσκονται όλοι,δέν πρέπει να
λείψει κανένας χωριανός από τον «καλό Λόγο».Γι αυτό κι ο παπάς ρωτά πρίν
αρχίσει τη λειτουργίααν είναι όλοι παρόντες.Κι αν κάποιος λείπει θα
πρέπει να αναζητηθεί μήπως και δεν ξύπνησε,ή μήπως είναι άρρωστος.
Mε
το «Δεύτε λάβετε φώς...» όλοι θα ανάψουν τις λαμπάδες απο το Άγιο Φώς
και θα ακολουθήσει η λιτανεία γύρω από την εκκλησία. Ο παπάς θα διαβάσει
το Ευαγγέλιο της Ανάστασης και με το «Χριστός Ανέστη...» επέρχεται η
λύτρωση από τα Πάθη της Μεγ. Εβδομάδας, η αγάπη ξεχυλίζει και η χαρά
καλύπτει όλους, μικρούς και μεγάλους. Αγγαλιές, φιλιά, ευχές. Χριστός
Ανέστη... , Αληθώς Ανέστη ο Κύριος..., Χρόνια Πολλά.. .
Μετά τη
λειτουργία το εκκλησίασμα μαζεύεται γύρω στη Λαμπρατζιά..Ευχές, αστεία,
πειράγματα. Οι Γιορτάρηδες της μέρας θα κεράσουν όλο τον κόσμο με τη
φρέσκια φλαούνα, ζιβανία και κρασί πράγματα που ευλογήθηκαν πιο πρίν
μέσα στην εκκλησία.Ο κόσμος φεύγει και στό σπίτι όλη η οικογένεια θα
απολαύσει τη ζεστή σούπα, την αυκολέμονη ή την μαγειρίτσα, και την
βραστήν όρνιθαν. Θα τσουγκρίσουν τα κόκκινα αυγά και θα είναι νικητής
όποιου το κόκκινο αυγό μείνει γερό μέχρι το τέλος. Το γερό αυγό ο
νικητής θα το φυλάξει ολόχρονα. Και βέβαια η φλαούνα έχει στο τραπέζι
την τιμιτική της θέση.
Η Δεύτερη Ανάσταση θα γίνει το απόγευμα
της Κυριακής. Σε πολλούς τόπους ξεκινά στις 11 το πρωϊ λέγεται δέ και
Λειτουργία της Αγάπης.Το Ευαγγέλιο διαβάζεται σε πολλές γλώσσες και η
λειτουργία δίνει την ευκαιρία της συμφιλίωσης και της αδελφοσύνης. Οι
χωριανοί και οι ενορίτες ανταλλάσσουν ασπασμούς και το φιλί της αγάπης.
Συνοδευτικά Έθιμα του Εσπερινού είναι η λιτανεία των Εικόνων και ο
χορός. Σε πολλά χωριά της Ελλάδας η λιτανεία γίνεται συνήθως μέσα στο
χωριό.Μπροστά πηγαίνει η εικόνα της Ανάστασης που είναι σαν λάβαρο και
στηρίζεται σε κοντάρι.Είναι πλαισιωμένη με ξυλόγλυπτα ανθέμια και
στολίζεται με φυσικά λουλούδια και κορδέλες.
Ο χορός του Πάσχα
αρχίζει με τραγούδια και κάποτε τον σύρει ο ίδιος ο παπάς. Γίνεται στο
προάυλιο της εκκλησίας , ή στα κοντινά αλώνια και θεωρείται ευλογία για
τη χρονιά. Τη γιορτή του απογεύματος κλείνει συνήθως το κάψιμο
του Ιούδα, έθιμο σχεδόν Πανελλήνιο.Στη Κύπρο τα πρώτα χρόνια της
Αγγλοκρατίας έφτειαχναν το είδωλο του Ιούδα σατυρίζοντας τους ξένους και
τον έντυναν σαν σύγχρονο της εποχής Άγγλο με το ημίψηλο καπέλο και το
μπαστούνι του.
Στη Κύπρο η «λιτή» της Ανάστασης γίνεται την
Κυριακή στις 11 το πρωϊ.Κι αφού τελειώσει η λειτουργία, η αυλή της
εκκλησίας γεμίζει με φωνές και γέλια. Μικροί, μεγάλοι, άνδρες και
γυναίκες ετοιμάζονται για τα «Λαμπριάτικα παιχνίδια» που φτάσανε στίς
μέρες μας ακόμα και απο τα αρχαία χρόνια,κρατώντας τη παράδοση κόντρα
στο χρόνο.
Via
Οι προετοιμασίες για το Πάσχα στην Κύπρο ξεκινούν απο την αρχή της Μ.Εβδομάδας, ακόμα κι από το « Σάββατο του Λαζάρου». Ακολουθεί
στον ίδιο ρυθμό ολόκληρη η ιστορία της ανάστασης του Λαζάρου που
μοιάζει προπομπός της Ανάστασης του Χριστού. Σάν αμοιβή προσφέρονταν στα
παιδιά αυγά,κάτι που αφθονούσε στα σπίτια ,αφού η νηστεία των ημερών
δεν ευνοούσε την κατανάλωσή τους. Ήταν όμως και πολύ χρήσιμα γιατί άλλα
θα τα «κοκκινήσουν» θα τα βάψουν δηλαδή οι νοικοκυρές κόκκινα για το
πατροπαράδοτο τσούγκρισμα και άλλα θα γίνουν «φουκός» -γέμισμα δηλαδή-
για τις φλαούνες.
Ένα τραγούδι για τον Λάζαρο, τα κόκκινα αυγά και το έθιμο του τσουγκρίσματος των αυγών μετά την Ανάσταση είναι και το ακόλουθο:
Ο Λάζαρος ο Δήμητρος
Ο κότσιηνο πεθύμητος
Ακούσαν τον οι όρνιθες
ΤζΆ εκάτσαν να γεννήσουν
ΤΆαυκά να κοτσιηνήσουν,
Το Πάσκαν να φατσιήσουν...
Στα χωριά της Κερύνειας
τα μεγαλύτερα παιδιά πήγαιναν μια δυό μέρες πρίν απο το Σάββατο του
Λαζάρου στην θάλασσα και έβγαζαν «πογιά». Η πογιά είναι ένα είδος βρύων
που φυτρώνουν στούς βράχους που σκεπάζονται απο την θάλασσα.Τα βρύα αυτά
έχουν την ιδιότητα να βγάζουν χυμό τέτοιο που να βάφουν τα αυγά σε
χρώμα κόκκινο βαθύ.Εκεί λοιπόν που πήγαιναν να πούν το τραγούδι του
Λαζάρου έπαιρναν μαζί τους απ'αυτή την πογιά κι έδιναν στη νοικοκυρά
λίγη, για το βάψιμο των Λαμπριάτικων αυγών.Εκείνη τους έδινε αυγά ή
χρήματα. Σε άλλα χωριά μαζεύουν Λιζάρι ένα φυτό δηλαδή που η ρίζα
του περιέχει βαθυκόκκινη χρωστική ουσία για το βάψιμο των αυγών.Αφού η
ρίζα « κουπανιστεί» καλά μπαίνει στην κατσαρόλα με ζεστό νερό και
βράζει,δημιουργώντας έτσι το κατάλληλο χρώμα για το βάψιμο.
Την
Κυριακή των Βαϊων ή της Ελιάς συνηθίζεται να παίρνει ο κόσμος κλαδάκια
ελιάς σε μικρά μικρά δέματα στην εκκλησία.Εκεί παραμένουν μέχρι την
ημέρα της Αναλήψεως. Αγιάζονται έτσι τα κλαδιά της ελιάς και τα φύλλα
χρησιμοποιούνται για το κάπνισμαν,έθιμο που ακόμα παραμένει σε πολλά
σπίτια μέχρι σήμερα.
Σε χωριά της Μαραθάσας (
Αγιος Δημήτριος ) έφτιαχναν το εφταλοϊτικον φαϊν,δηλαδή φαγητό απο εφτά
νηστίσιμα είδη,μαζί και το λάδι που κατα τις υπόλοιπες μέρες της Αγίας
Εβδομάδας, απαγορεύεται. Το έθιμο αυτό θυμίζει τα πολυσπόρια των
αρχαίων.
Το βράδυ της Μεγάλης Πέμπτης που τελείται η Σταύρωση
του Χριστού,λέγονται στις εκκλησίες τα 12 Ευαγγέλια.Κάτω απο το αναλόγιο
στο οποίο τοποθετείται το Ευαγγέλιο βάζουν μπουκάλες με νερό οι πιστοί,
για να αγιαστεί.Το αγιασμένο αυτό νερό το πίνουν για το φθόνο, όταν
έχουν πονοκέφαλο και για άλλες αρρώστιες.Το χρησιμοποιούν επίσης για να
κάνουν προζύμι για το ζύμωμα των Πασχαλινών ψωμιών. Στο χωριό Ξυλιάτο
τοποθετούνται σε καλάθια δύο μπουκάλες, μια με κρασί και μια με νερό
και τα βάζουν κάτω απο τα 12 Ευαγγέλια.Το κρασί πίνεται κατανήστικα όταν
κάποιος είναι άρρωστος και με το αγιασμένο νερό πλάθεται προζύμι που με
αυτό ζυμώννουν τις φλαούνες.
Τη Μεγάλη Παρασκευή πάνε να
παρακολουθήσουν τα εγκώμια της Παναγίας και να μήν της ανάψουν το κεράκι
τους.Το στόλισμα του Επιταφίου με λουλούδια και γενικά η όλη τελετή
θυμίζει την αρχαία γιορτή των Κυπρίων τα Αδώνια, στην οποία απαντώνται
και άλλα στοιχεία της χριστιανικής θρησκείας, όπως λ.χ. η Ανάσταση του
Λαζάρου.
Το μεσημέρι της Μ. Παρασκευής ο Επιτάφιος είναι κιόλας
στολισμένος απο άνθη.Τα λουλούδια του Επιταφίου που τα μοιράζει ο παπάς
στους πιστούς όταν τον προσκυνούν, φυλάγονται για θυμίαμα για τους
αρρώστους. Στον Καραβά και στην Επταγώνια της Λεμεσού τα λουλούδια του Επιταφίου δίδονταν στον μεταξοσκώληκα για να ευλογηθεί και να κάμει πλούσιο μετάξι.
Οι
κάτοικοι των ορεινών χωριών συνηθίζουν να παίρνουν στον επιτάφιο τα
γνωστά αγριολούλουδα που μοιάζουν πολύ με τη λεβάντα , τις μυροφόρες.Και
τις θεωρούν απαραίτητες για το στόλισμα του Επιταφίου, ίσως πρός
ανάμνηση των Μυροφόρων, αλλά και για το γλυκύ, λεπτό άρωμα τους. Πολύ
βασικό αρωματικό φυτό της Κύπρου στο στόλισμα του Επιταφίου ήταν η
μυρσίνη ,η μερσινιά όπως τη λέει ο λαός αποτελούσε τη βάση , τον κορμό
του στολισμού,πάνω στον οποίο στήριζαν τα υπόλοιπα λουλούδια.
Το
βράδυ οι εκκλησίες πλημμυρίζουν απο κόσμο.Οι εικόνες είναι σκεπασμένες
με μαύρο ύφασμα πενθώντας για το θείο δράμα.Σε μερικές εκκλησίες
γυναίκες ξενυκτούν κοντά στόν Επιτάφιο,ξενυκτούν δηλαδή τον νεκρό Ιησού.
Συνήθως κάποιος είναι και ο γιορτάρης της Μ.Παρασκευής και αυτός έχει
το δικαίωμα να ραντίζει τούς πιστούς με την μερρέχα ροδόσταγμα ή
ανθόνερο πράγμα που κάνουν προηγουμένως τέσσερις κοπέλες, οι Μυροφόρες ,
στον στολισμένο επιτάφιο.
Μετά το τέλος της λειτουργίας κάποιος
απο το εκκλησίασμα στέκει είτε μέσα στην εκκλησία είτε στο προαύλιο και
τραγουδά τον Θρήνο της Παναγίας που αναφέραμε πιο πάνω.
Tο Μ.
Σάββατο αρχίζουν από νωρίς οι προετοιμασίες για την Ανάσταση.Πρώτο
μέλημα το μάζεμα των ξύλωνγια το άναμμα της φωτιάς, «της Λαμπρατζιάς»
στην αυλή της εκκλησίας.Κι εδώ συναγωνισμός για το ποιός θα φέρει το πιο
μεγάλο ξύλο «τον κούζαλο» γιατί η μεγάλη φωτιά πρέπει να διαρκέσει
μέχρι πρωϊας.Ήταν ο μόνος τρόπος για να ζεστένονται οι πιστοί αγού η
λειτουργία γίνεται τα μεσάνυκτα, όταν το κρύο βρίσκεται στο
κατακόρυφο.Αυτό όμως έγινε έθιμο αγαπητό γιατί γύρω απο τη φωτιά , τη
Λαμπρατζιά, ζεστένεται όχι μόνο το σώμα αλλά κι η καρδιά. Γνωστοί
και φίλοι, μέσα στο πνεύμα της αγάπης,θα κάνουν αστεία,θα πούν λόγια
ζεστά, θα ανταλλάξουν ευχές.Εδώ, τούτη την ώρα,δέν χωράνε μίση, δέν
χωράνε αντιπαλότητες κι αντιζηλίες.
Γύρω στα μεσάνυχτα θα
κτυπήσουν οι καμπάνες χαρμόσυνα. Δεν υπάρχει ήχος πιό γλυκός απΆαυτό το
χαρμόσυνο μύνημα, αυτό το κάλεσμα για τη γιορτή της αγάπης και της
αναγέννησης. Στην εκκλησία πρέπει να βρίσκονται όλοι,δέν πρέπει να
λείψει κανένας χωριανός από τον «καλό Λόγο».Γι αυτό κι ο παπάς ρωτά πρίν
αρχίσει τη λειτουργίααν είναι όλοι παρόντες.Κι αν κάποιος λείπει θα
πρέπει να αναζητηθεί μήπως και δεν ξύπνησε,ή μήπως είναι άρρωστος.
Mε
το «Δεύτε λάβετε φώς...» όλοι θα ανάψουν τις λαμπάδες απο το Άγιο Φώς
και θα ακολουθήσει η λιτανεία γύρω από την εκκλησία. Ο παπάς θα διαβάσει
το Ευαγγέλιο της Ανάστασης και με το «Χριστός Ανέστη...» επέρχεται η
λύτρωση από τα Πάθη της Μεγ. Εβδομάδας, η αγάπη ξεχυλίζει και η χαρά
καλύπτει όλους, μικρούς και μεγάλους. Αγγαλιές, φιλιά, ευχές. Χριστός
Ανέστη... , Αληθώς Ανέστη ο Κύριος..., Χρόνια Πολλά.. .
Μετά τη
λειτουργία το εκκλησίασμα μαζεύεται γύρω στη Λαμπρατζιά..Ευχές, αστεία,
πειράγματα. Οι Γιορτάρηδες της μέρας θα κεράσουν όλο τον κόσμο με τη
φρέσκια φλαούνα, ζιβανία και κρασί πράγματα που ευλογήθηκαν πιο πρίν
μέσα στην εκκλησία.Ο κόσμος φεύγει και στό σπίτι όλη η οικογένεια θα
απολαύσει τη ζεστή σούπα, την αυκολέμονη ή την μαγειρίτσα, και την
βραστήν όρνιθαν. Θα τσουγκρίσουν τα κόκκινα αυγά και θα είναι νικητής
όποιου το κόκκινο αυγό μείνει γερό μέχρι το τέλος. Το γερό αυγό ο
νικητής θα το φυλάξει ολόχρονα. Και βέβαια η φλαούνα έχει στο τραπέζι
την τιμιτική της θέση.
Η Δεύτερη Ανάσταση θα γίνει το απόγευμα
της Κυριακής. Σε πολλούς τόπους ξεκινά στις 11 το πρωϊ λέγεται δέ και
Λειτουργία της Αγάπης.Το Ευαγγέλιο διαβάζεται σε πολλές γλώσσες και η
λειτουργία δίνει την ευκαιρία της συμφιλίωσης και της αδελφοσύνης. Οι
χωριανοί και οι ενορίτες ανταλλάσσουν ασπασμούς και το φιλί της αγάπης.
Συνοδευτικά Έθιμα του Εσπερινού είναι η λιτανεία των Εικόνων και ο
χορός. Σε πολλά χωριά της Ελλάδας η λιτανεία γίνεται συνήθως μέσα στο
χωριό.Μπροστά πηγαίνει η εικόνα της Ανάστασης που είναι σαν λάβαρο και
στηρίζεται σε κοντάρι.Είναι πλαισιωμένη με ξυλόγλυπτα ανθέμια και
στολίζεται με φυσικά λουλούδια και κορδέλες.
Ο χορός του Πάσχα
αρχίζει με τραγούδια και κάποτε τον σύρει ο ίδιος ο παπάς. Γίνεται στο
προάυλιο της εκκλησίας , ή στα κοντινά αλώνια και θεωρείται ευλογία για
τη χρονιά. Τη γιορτή του απογεύματος κλείνει συνήθως το κάψιμο
του Ιούδα, έθιμο σχεδόν Πανελλήνιο.Στη Κύπρο τα πρώτα χρόνια της
Αγγλοκρατίας έφτειαχναν το είδωλο του Ιούδα σατυρίζοντας τους ξένους και
τον έντυναν σαν σύγχρονο της εποχής Άγγλο με το ημίψηλο καπέλο και το
μπαστούνι του.
Στη Κύπρο η «λιτή» της Ανάστασης γίνεται την
Κυριακή στις 11 το πρωϊ.Κι αφού τελειώσει η λειτουργία, η αυλή της
εκκλησίας γεμίζει με φωνές και γέλια. Μικροί, μεγάλοι, άνδρες και
γυναίκες ετοιμάζονται για τα «Λαμπριάτικα παιχνίδια» που φτάσανε στίς
μέρες μας ακόμα και απο τα αρχαία χρόνια,κρατώντας τη παράδοση κόντρα
στο χρόνο.
Via
Tags
ΕΙΔΗΣΕΙΣ