Λεπτομέρειες και διευκρινίσεις για το περιεχόμενο του νομοσχεδίου για την εταιρική διακυβέρνηση των Ανωνύμων Εταιρειών του Δημοσίου, δίνει
το υπουργείο Οικονομικών, με αφορμή και τις έντονες αντιδράσεις που έχουν εκδηλωθεί από κόμματα και φορείς της αγοράς και την αυριανή απεργία των εργαζομένων σε ορισμένες ΔΕΚΟ (συγκοινωνίες κλπ).Το υπουργείο Οικονομικών υποστηρίζει ότι «με το νέο πλαίσιο, που είναι προσαρμοσμένο στα σύγχρονα διεθνή και ευρωπαϊκά πρότυπα εταιρικής διακυβέρνησης του ΟΟΣΑ, προωθείται η αποτελεσματική κατανομή των κρατικών πόρων και η διαφανής και αποδοτική λειτουργία και διαχείριση των Ανωνύμων Εταιρειών του Δημοσίου».
Ειδικότερα, μεταξύ των άλλων, σημειώνεται:
-Με το προς ψήφιση Νομοσχέδιο του Υπουργείου Οικονομικών, και ειδικότερα με τις διατάξεις που αφορούν την Εταιρική διακυβέρνηση των Ανωνύμων Εταιρειών του Δημοσίου και των λοιπών θυγατρικών της Ελληνικής Εταιρείας Συμμετοχών και Περιουσίας (ΕΕΣΥΠ Α.Ε.), η Κυβέρνηση αναθεωρεί και εκσυγχρονίζει το νομοθετικό πλαίσιο για την οργάνωση, διοίκηση και λειτουργία των ανωνύμων εταιρειών του Δημοσίου και των λοιπών θυγατρικών της ΕΕΣΥΠ, καθώς:
*Ρυθμίζει, με πληρότητα, θέματα εποπτείας και ελέγχου των Ανωνύμων Εταιρειών του Δημοσίου, ενισχύοντας τον ρόλο του εσωτερικού ελέγχου, βάσει των διεθνών ελεγκτικών προτύπων.
*Επαναπροσδιορίζει τον στρατηγικό και επιχειρησιακό σχεδιασμό τους.
*Θεσπίζει, για πρώτη φορά, διατάξεις για την πολιτική κρατικής ιδιοκτησίας των Ανωνύμων Εταιρειών.
*Καινοτομεί με τη θέσπιση δήλωσης αποστολής και ειδικών υποχρεώσεων των Ανωνύμων Εταιρειών.
*Ολοκληρώνει το θεσμικό πλαίσιο, με προβλέψεις για τις εταιρείες οι οποίες ανήκουν στην ΕΕΣΥΠ και δεν περιλαμβάνονται στο Μητρώο Φορέων Γενικής Κυβέρνησης.
*Συνακόλουθα, οι αιτιάσεις που διαλαμβάνει το Εργατικό Κέντρο Αθήνας, προς δικαιολόγηση της απεργίας την οποία προκήρυξε, απέχουν από την πραγματικότητα, αλλά και από τη στόχευση της κυβερνητικής πολιτικής που επιδιώκει την ενίσχυση των επιχειρήσεων. Πολλώ δε μάλλον σε ό,τι αφορά στην ΟΑΣΑ Α.Ε. και τις θυγατρικές της, για τις οποίες προβλέπεται ξεχωριστό πλαίσιο εν σχέσει με τις λοιπές θυγατρικές τις ΕΕΣΥΠ και καταλαμβάνουν ιδιαίτερο τμήμα στο προς ψήφιση νομοσχέδιο.
Επί των σχετικών αιτιάσεων, το Υπουργείο Οικονομικών απαντά τα εξής:
Αιτίαση 1η: «Κατακρημνίζεται το εργασιακό καθεστώς των εργαζομένων στις Δημόσιες Επιχειρήσεις και Οργανισμούς με την εισαγωγή ρυθμίσεων που οδηγούν σε εργαζόμενους δύο ταχυτήτων» και
Αιτίαση 2η: «Ακυρώνονται οι επιχειρησιακές Σ.Σ.Ε. και οι Κανονισμοί Εργασίας για τους νεοπροσλαμβανόμενους».
Απάντηση: Με το προς ψήφιση νομοσχέδιο δεν εισάγεται σχετικά καμία νέα ρύθμιση.
Διευκρινίζεται ότι οι σχέσεις εργασίας των υπαλλήλων των ΔΕΚΟ ήδη από το έτος 2005 διέπονται από τις διατάξεις της εργατικής νομοθεσίας, τόσο κατά τη διάρκεια, όσο και κατά τη λύση αυτών, καθώς και από την εκάστοτε εφαρμοστέα Σ.Σ.Ε. ή Δ.Α. ή Κανονισμό Εργασίας.
Οι συμβάσεις εργασίας του προσωπικού των ΔΕΚΟ είναι – μετά τη θέσπιση του Ν. 3429/2005 – συμβάσεις εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου και λύονται σύμφωνα με τις διατάξεις των Ν. 2112/1920 και 3198/1955, όπως εκάστοτε τροποποιήθηκαν και ισχύουν.
Δεν καταργείται καμία συλλογική ρύθμιση, ούτε δημιουργούνται εργαζόμενοι «δύο ταχυτήτων», αφού όλοι οι εργαζόμενοι στις ΔΕΚΟ διέπονται από το εργατικό δίκαιο, ατομικό και συλλογικό.
Διευκρινίζεται ότι ο δημοσιοϋπαλληλικός κώδικας δεν εφαρμόζεται στις δημόσιες επιχειρήσεις. Μοναδική διαφοροποίηση είναι η μη εφαρμογή της Π.Υ.Σ. 33/2006 στις επιχειρήσεις που δεν είναι φορείς Γενικής Κυβέρνησης.
Αιτίαση 3η: «Ανοίγει η πόρτα για ενοικιαζόμενους εργαζόμενους και στις Δημόσιες Επιχειρήσεις και Οργανισμούς».
Απάντηση: Επισημαίνεται ότι ο δανεισμός είναι νόμιμη μορφή απασχόλησης και επιτρέπεται – και εφαρμόζεται και στην πράξη, άλλωστε – ήδη με τον Ν.4052/2012.
Η ξεκάθαρη, πλέον, αναφορά στο νομοσχέδιο δεν δημιουργεί πρόβλημα, αλλά αντιθέτως ενισχύει την κάλυψη επιτακτικών αναγκών, ιδίως μέχρι την ολοκλήρωση προσλήψεων με την κείμενη διαδικασία.
Αιτίαση 4η: «Καταργείται η πλήρης απασχόληση και η απασχόληση αορίστου χρόνου με τη δυνατότητα πρόσληψης εκτάκτων υπαλλήλων, και μάλιστα όχι σε υποστηρικτικά συστήματα, αλλά και σε βασικές ειδικότητες όπως οδηγοί, τεχνίτες, διοικητικοί υπάλληλοι και λοιπές ειδικότητες στις επιχειρήσεις δημοσίων μεταφορών».
Απάντηση: Προφανώς και δεν καταργείται η δυνατότητα. Η πρόσληψη, άλλωστε, εκτάκτου προσωπικού υφίσταται, ούτως η άλλως, και σήμερα, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία για την κάλυψη εκτάκτων αναγκών.
Ανάλογη πρόβλεψη περιλαμβάνεται και στις οικείες διατάξεις του προς ψήφιση νομοσχεδίου.
Η σύμβαση εργασίας αορίστου χρόνου παραμένει ο βασικός τρόπος για την κάλυψη παγίων και διαρκών αναγκών των επιχειρήσεων.
Αιτίαση 5η: «Εκμηδενίζεται ο ρόλος του ΑΣΕΠ στο σύστημα προσλήψεων σε τυπικό έλεγχο λίγων ημερών που δεν θα ολοκληρώνεται ποτέ, δίνοντας τη δυνατότητα σε επιτροπές των ίδιων των εταιρειών να καθορίζουν τον τρόπο επιλογής προσωπικού, εισάγοντας πλέον και την έωλη διαδικασία της προσωπικής συνέντευξης».
Απάντηση: Το πλαίσιο των εργασιακών σχέσεων στις θυγατρικές εταιρείες της ΕΕΣΥΠ ουδόλως διαφοροποιείται από το υφιστάμενο σήμερα, με εξαίρεση τη δυνατότητα στελέχωσης των εταιρειών με προσωπικό, χωρίς την τήρηση των περιορισμών της ΠΥΣ 33/2006. Η εν λόγω διαφοροποίηση δεν ισχύει σημειωτέον για τον ΟΑΣΑ και τις θυγατρικές του (ΣΤΑΣΥ και ΟΣΥ), οι οποίες εξακολουθούν να εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της άνω ΠΥΣ.
Κατά τα λοιπά, το πλαίσιο προσλήψεων στον ΟΑΣΑ και τις θυγατρικές του εξακολουθεί να υπόκειται σε διαφανείς διαδικασίες, ήτοι, κατόπιν δημόσιας προκήρυξης, το ελάχιστο περιεχόμενο της οποίας καθορίζεται από το νόμο και η οποία υπόκειται σε έλεγχο του ΑΣΕΠ και σε διατυπώσεις δημοσιότητας (ιστοσελίδα και εφημερίδες), ενώ τόσο οι προσωρινοί πίνακες επιτυχόντων ελέγχονται από τον ΑΣΕΠ όσο και οι ενστάσεις κρίνονται επίσης από τον ΑΣΕΠ.
Αιτίαση 6η: «Φαλκιδεύει τη δυνατότητα των εργαζομένων στον ΟΑΣΑ και τις θυγατρικές του να υπάγονται στο σύστημα κινητικότητας του Ν. 4440/2016».
Απάντηση: Το επιχείρημα αυτό είναι εξόχως αντιφατικό, καθώς από τη μία επισημαίνεται η ανάγκη για προσωπικό και από την άλλη ζητείται να διατηρηθεί το σύστημα κινητικότητας, που έχει οδηγήσει σε τεράστια έλλειψη προσωπικού, καθώς βασικές ειδικότητες, όπως οι οδηγοί, έχουν «αξιοποιήσει» το σύστημα της κινητικότητας για να απομακρυνθούν από την ΟΑΣΑ Α.Ε. και τις θυγατρικές της.
Αιτίαση 7η: «Επιτρέπει την παροχή συγκοινωνιακού έργου σε ιδιώτες σε μόνιμη βάση».
Απάντηση: Δεν υφίσταται καμία ρύθμιση περί παροχής συγκοινωνιακού έργου σε ιδιώτες σε μόνιμη βάση.
Αιτίαση 8η: «Εκποιεί περιουσιακά στοιχεία του Δημοσίου κατά τη βούληση του εκάστοτε Υπουργού Οικονομικών».
Απάντηση: Ο ισχυρισμός δεν έχει καμία σχέση με την πραγματικότητα, καθώς το συγκεκριμένο άρθρο (25) αναφέρεται σε αξιοποίηση, αγορά ή πώληση μετοχών του Δημοσίου όπου υπάρχουν μικρές συμμετοχές του Δημοσίου.
Δεν θα μπορούσε, άλλωστε, ο Υπουργός Οικονομικών να εκποιήσει μια ολόκληρη εταιρεία. Προς άρση, μάλιστα, παρερμηνειών ήδη έχει προβλεφθεί το δικαίωμα αυτό να αφορά σε συμμετοχές του Δημοσίου με ποσοστό κατώτερο του 10%.
Αιτίαση 9η: «Εξαιρεί από το δίκαιο των Δημοσίων Συμβάσεων για την ΕΕΣΥΠ και τις λοιπές θυγατρικές της».
Απάντηση: Δεν υπάρχει εξαίρεση από το δίκαιο Δημοσίων συμβάσεων όπως υπονοείται.
Απλώς στις λοιπές θυγατρικές της ΕΕΣΥΠ δίδεται η δυνατότητα κατάρτισης Γενικού πλαισίου κανονισμού, διατηρούμενων των άρθρων 36 και 38, καθώς και του συστήματος εννόμου προστασίας του Ν 4412/2016. Ο κανονισμός που θα εκδοθεί θα είναι σύμφωνος με την Ενωσιακή νομοθεσία, ενώ θα δοθεί και σχετική γνώμη της ΕΑΔΗΣΥ.
Αιτίαση 10η: «Ανοίγει τον δρόμο για την πλήρη ιδιωτικοποίηση των ΔΕΚΟ».
Απάντηση: Με το σχέδιο νόμου ο μόνος δρόμος που ανοίγει είναι αυτός της μεταρρύθμισης της εταιρικής διακυβέρνησης και των κανόνων που διέπουν τη λειτουργία των ανωνύμων εταιρειών, των οποίων το μετοχικό κεφάλαιο ανήκει κατά απόλυτη πλειοψηφία στο Ελληνικό Δημόσιο, και της εισαγωγής ενιαίου θεσμικού πλαισίου διαχείρισης και λειτουργίας των λοιπών θυγατρικών της ΕΕΣΥΠ.
Στόχος μας είναι να άρουμε τις παθογένειες του παρελθόντος και να καταστήσουμε τις Εταιρείες του Δημοσίου διαφανείς και παραγωγικούς οργανισμούς.
Ρεπορτάζ: Κώστας Τσάβαλος