Στους αυξημένους πόρους του νέου Επιχειρησιακού Προγράμματος Δυτικής Ελλάδας (ΕΣΠΑ 2021-2027) κατά 30% περίπου σε σύγκριση με τον αρχικό προϋπολογισμό του τρέχοντος Προγράμματος, αλλά και στην ουσιαστική διαβούλευση που προηγήθηκε και η οποία συνέβαλλε σε σημαντικό βαθμό στη διαμόρφωση του τελικού Προγράμματος, εστίασε ο Περιφερειάρχης, Νεκτάριος Φαρμάκης, κατά την εισήγησή του στη συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου που πραγματοποιήθηκε σήμερα, Τετάρτη 28 Σεπτεμβρίου 2022.
Το Περιφερειακό Συμβούλιο Δυτικής Ελλάδας ενημερώθηκε σχετικά με το νέο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα, τους άξονες και τις προτεραιότητές του, με τον Περιφερειάρχη να σημειώνει ότι το νέο Πρόγραμμα είναι της τάξης των 628,5 εκ. ευρώ, ποσό που είναι προσαυξημένο κατά 33,6 εκ. ευρώ σε σχέση με το αρχικώς προϋπολογισθέν ποσό αλλά και κατά 137,5 εκ. ευρώ μεγαλύτερο σε σχέση με τον αρχικό προϋπολογισμό του ΠΕΠ για την περίοδο 2014-2020.
«Προσφέρονται ακόμα περισσότερες χρηματοδοτικές δυνατότητες, θα έχουμε επιπλέον 137,5 εκ. ευρώ για την τοπική κοινωνία, την ανάπτυξη, τη συνοχή και τις προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπίσουμε» είπε ο κ. Φαρμάκης, τονίζοντας πως αυτή η αύξηση δεν θα ήταν εύκολο να υπάρξει εάν δεν προϋπήρχε η κατάλληλη προετοιμασία, αλλά και συνεργασία με το σύνολο των αρμόδιων υπηρεσιών και φορέων.
«Θα ήθελα να ευχαριστήσω τη Διαχειριστική Αρχή για τη μεγάλη και επιτυχημένη προσπάθεια που κατέβαλλε, αλλά και το σύνολο των φορέων της Δυτικής Ελλάδας, ή ακόμα και των απλών πολιτών, που μετείχαν στη διαδικασία της διαβούλευσης και μας τροφοδότησαν με ιδέες και προτάσεις που τους διαβεβαιώ όλους, δεν πήγαν και δεν πρόκειται να πάνε χαμένες. Στις δύο φάσεις της διαβούλευσης υποδεχτήκαμε συνολικά 142 προτάσεις φορέων και πολιτών που έχουν ήδη εμπλουτίσει το Πρόγραμμά μας. Και μάλιστα, από τη συμμετοχή μου στις ανοικτές διαδικασίες διαβούλευσης, μπορώ μετά λόγου γνώσεως να πω ότι η συντριπτική πλειοψηφία των συμμετεχόντων, κατέθεσε προτάσεις ουσίας, γνώσεις, σκέψεις και ιδέες που ανταποκρίνονταν πλήρως στο ζητούμενο και αυτό δείχνει κάτι πολύ ευχάριστο: Ότι συνολικά η κοινωνία μας έχει αντιληφθεί πλέον, όχι μόνο την σπουδαιότητα των πόρων του ΕΣΠΑ, αλλά ακόμα και τον μηχανισμό στρατηγικής λειτουργίας του. Δηλαδή, τι σημαίνει, πως διαρθρώνεται και ποιους στόχους υπηρετεί. Και αυτό είναι ένα τεράστιο βήμα για όλους μας. Γιατί όταν έχουμε μία κοινωνία που ξέρει, έχουμε και μία κοινωνία που διεκδικεί προς τη σωστή κατεύθυνση και που μπορεί να επιτυγχάνει τους στόχους της» σημείωσε.
Ο κ. Φαρμάκης δήλωσε αισιόδοξος για την πορεία και τα αποτελέσματα που θα έχει το νέο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα, παρά τα επιμέρους ζητήματα που υπάρχουν και τα οποία, όπως ανέφερε, έχουν να κάνουν με τις βαριές και συνήθως αργοκίνητες διαδικασίες, αλλά και με τη διάρθρωση κατανομής των πόρων που σε κάποιες περιπτώσεις δεν «υπακούν» στις τοπικές ανάγκες. «Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι ο τομέας των υποδομών και της αναβάθμισης του περιφερειακού οδικού δικτύου, για τον οποίο έχουμε προϋπολογισμό μόνο 46 εκ. ευρώ, με το 94% να κατευθύνεται σε οδικά έργα. Γνωρίζοντας πως η Περιφέρειά μας έχει ακόμα μεγάλες ανάγκες, αλλά και τη σημασία που έχει η προσπελασιμότητα για την οικονομική ανάπτυξη, θα θέλαμε περισσότερους πόρους σε αυτόν τον τομέα. Εκτιμούμε όμως ότι επειδή η διαδικασία δεν είναι στατική αλλά δυναμική, τελικώς θα επιτύχουμε αύξηση του συγκεκριμένου προϋπολογισμού, ενώ βεβαίως, θα αξιοποιήσουμε και άλλους διαθέσιμους πόρους προς αυτή την κατεύθυνση» υπογράμμισε ο Περιφερειάρχης, ενώ σε άλλο σημείο τόνισε πως «πολλές είναι στο χέρι μας να… φέρουμε πιο κοντά στα μέτρα μας το ΠΕΠ» αλλά και ότι «δεν υπάρχουν ούτε κλειστά αυτιά, ούτε κλειστές πόρτες, ειδικά όταν υπάρχει σχέδιο και επιχειρήματα. Και αυτό είναι κάτι που το αποδείξαμε τα προηγούμενα τρία χρόνια που αναλάβαμε τη διαχείριση του ΠΕΠ 2014-2020. Θα το αποδείξουμε και στο νέο ΠΕΠ».
Αναφερόμενος στις δυνατότητες της Δυτικής Ελλάδας, αλλά και «τους δύσκολους και ταραγμένους καιρούς που ζούμε», όπως χαρακτηριστικά ανέφερε, τόνισε ότι η Περιφέρεια θα σταθεί στο πλευρό της τοπικής κοινωνίας εφόσον ανακύψει έκτακτη ανάγκη, ακριβώς όπως έκανε και με την πανδημία, εκφράζοντας πάντως τη βεβαιότητα πως οι εξωγενείς παράγοντες δεν θα ανακόψουν την ανοδική πορεία της Περιφέρειας, όπως αυτή καταγράφεται πλέον σε όλους τους δείκτες. Επανέλαβε δε ότι η αξιοποίηση του νέου Επιχειρησιακού Προγράμματος θα υπακούει πάντοτε στον οικονομικό και κοινωνικό πολλαπλασιαστή «που θα αποδεικνύει με συγκεκριμένα και μετρήσιμα αποτελέσματα ότι κάθε ευρώ που δαπανάται, συμβάλλει βάσιμα στη μέγιστη δυνατή οικονομική ανάπτυξη του τόπου μας, στην κοινωνική συνοχή και τη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου των πολιτών».
«Δεν έχουμε αυταπάτες, δεν λέμε πως όλα θα είναι ρόδινα. Γνωρίζουμε καλά τις δυσκολίες που έχουμε μπροστά μας» είπε ο Περιφερειάρχης, θέτοντας ως προτεραιότητες, την ενίσχυση του συστήματος έρευνας και καινοτομίας της περιοχής, τη συνέχιση εκσυγχρονισμού του πρωτογενούς τομέα και τη διαμόρφωση μίας ισχυρής τοπικής «αλυσίδας» παραγωγής και προώθησης των τοπικών προϊόντων στις αγορές της Ελλάδας και του εξωτερικού, την αναβάθμιση και επέκταση των υποδομών ενέργειας, πολιτισμού και τουρισμού, την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής, αλλά και τη θωράκιση της περιοχής έναντι της κλιματικής αλλαγής.
«Διαβεβαιώνω κάθε πολίτη της Δυτικής Ελλάδας πως, σε ό,τι περνάει από το χέρι μας, δεν θα χαθεί ούτε μέρα. Και βέβαια, ούτε ένα ευρώ. Θα συνεχίσουμε τη δουλειά μας με μεγάλες ταχύτητες, με αγαστή συνεργασία με όλους τους τοπικούς φορείς, με εξωστρέφεια και κυρίως, με γνώση και σχέδιο για τη Δυτική Ελλάδα του 2030, μία Περιφέρεια που δεν θα τα πηγαίνει απλώς καλά, αλλά θα μπορεί να είναι πρωταγωνίστρια σε όλα τα επίπεδα» κατέληξε.
ΟΙ ΕΞΙ ΑΞΟΝΕΣ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ
Από την πλευρά της η Προϊσταμένη της Ειδικής Υπηρεσίας Διαχείρισης Ε.Π. «Δυτική Ελλάδα», Άλκηστις Σταθοπούλου, εξειδίκευσε στο νέο εγκεκριμένο Πρόγραμμα της Δυτικής Ελλάδας 2021-2027 και περιέγραψε ότι αποτελείται από έξι άξονες – προτεραιότητες, όπως και δύο προτεραιότητες Τεχνικής Βοήθειας (ΕΤΠΑ και ΕΚΤ+) για την επιτυχή υλοποίηση των επιμέρους παρεμβάσεων. Ο συνολικός Π/Υ του Προγράμματος ανέρχεται σε 628,5 εκ. ευρώ Δημόσια Δαπάνη-ΔΔ (534 εκ. ευρώ Κοινοτική Συνδρομή-ΚΣ), από τα οποία τα 465,7 εκ. ευρώ προέρχονται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ, 395,8 εκ. ευρώ ΚΣ) και τα 162,8 εκ. ευρώ από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ+, 138,4 εκ. Ευρώ ΚΣ).
Ειδικότερα αναλύοντας τις προτεραιότητες εξήγησε:
- Η 1η Προτεραιότητα αφορά στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας στην παραγωγή κι ενδυνάμωση της επιχειρηματικότητας με όρους καινοτομίας, εξωστρέφειας και ψηφιακής ενίσχυσης. Ο σχετικός Π/Υ ανέρχεται σε 71 εκ. ευρώ ΔΔ.
- Η 2η εμπεριέχει την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, την αντιμετώπιση και προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, την ενίσχυση της ενεργειακής αυτάρκειας και της κυκλικής οικονομίας στην ΠΔΕ, με Π/Υ 127 εκ. ευρώ ΔΔ, αποτελώντας τον άξονα με τη μεγαλύτερη χρηματοδοτική βαρύτητα στους πόρους του ΕΤΠΑ (20,2%).
- Η 3η αφορά στην ενίσχυση της κινητικότητας στη Δυτική Ελλάδα με Π/Υ 56 εκ. ευρώ ΔΔ. Πρωταρχικός στόχος αποτελεί η αναβάθμιση του οδικού δικτύου της Περιφέρειας, με έμφαση στην οδική ασφάλεια, εισάγοντας παράλληλα νέα στοιχεία όπως σταθμούς φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων. Σχετικά με τις θαλάσσιες μεταφορές, στηρίζονται αυτές που ανήκουν στα ΔΕΔ-Μ, επίσης οι τοπικές λιμενικές υποδομές, ενώ οι θαλάσσιες μεταφορές εμπλουτίζονται με την ανάπτυξη δικτύου υδατοδρομίων.
- Η 4Α εξυπηρετεί την ενίσχυση των υποδομών στο πλαίσιο της κοινωνικής συνοχής στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας με Π/Υ 92 εκ. ευρώ ΔΔ., κατανομή πόρων που παρουσιάζεται αυξημένη κατά 225% σε σχέση με την αντίστοιχη κατανομή στον Άξονα 5 του ΠΕΠ ΔΕ 2014-2020, αποδίδοντας σημαντικά περισσότερους πόρους για τον εκσυγχρονισμό και την αντιμετώπιση των ελλείψεων σε υποδομές παιδικής φροντίδας και εκπαίδευσης.
- Η 4Β αξιοποιεί ουσιαστικά τους πόρους του ΕΚΤ+ για την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής και του ανθρώπινου δυναμικού στην Περιφέρεια. Ο Π/Υ ανέρχεται στα 159,5 εκ. ευρώ ΔΔ, αποτελώντας τον άξονα με την μεγαλύτερή χρηματοδοτική βαρύτητα στο Πρόγραμμα (25,4%), ενώ οι πόροι του ΕΚΤ+ έχουν αυξηθεί κατά 195% σε σχέση με τους αντίστοιχους πόρους του Άξονα 4 του ΠΕΠ ΔΕ 2014-2020.
- Η 5η Προτεραιότητα θέτει τις τοπικές κοινωνίες και την τοπική αυτοδιοίκηση ως πρωταγωνιστικούς εταίρους σχεδιασμού και υλοποίησης ολοκληρωμένων χωρικών παρεμβάσεων, με βασικό στόχο την ενίσχυση της βιώσιμης τοπικής ανάπτυξης. Ο Π/Υ φθάνει τα 112,5 εκ. ευρώ ΔΔ επεκτείνοντας ουσιαστικά τον αριθμό και τις περιοχές παρέμβασης των ΟΧΕ και ΒΑΑ της προηγούμενης περιόδου.
- Η 6η και 7η Προτεραιότητα αφορούν σε δράσεις Τεχνικής Βοήθειας με Π/Υ 7,3 εκ. ευρώ ΔΔ για το ΕΤΠΑ και 3,4 εκ. ευρώ ΔΔ για το ΕΚΤ+. Ειδικότερα, περιλαμβάνονται δράσεις ενδυνάμωσης της διοικητικής ικανότητας δικαιούχων του Προγράμματος, δράσεις για Συμπληρωματικά / Εξειδικευμένα Συστήματα και Εργαλεία Οργάνωσης της Διαχείρισης, για ελέγχους και πιστοποιήσεις, για την εκπόνηση των απαραίτητων μελετών και εμπειρογνωμοσύνων, όπως και δράσεων επικοινωνίας και προβολής.